Antysukcesy naszych samorządowców 2018–2023

Czas czytania: 5 min.

Pismo samorządu Terytorialnego “Wspólnota” przygotowało ranking samorządów za lata 2018 – 2023.

Nie wynika z niego to, czym ciągle chwalą się nasi wójtowie i burmistrzowie. Prawda jest bolesna – jesteśmy zawsze prawie na samych końcach poszczególnych zestawień.

Gmina Mirzec (świętokrzyskie) – budżet na 2023 – wydatki 67 milionów, budżet na 2024 – wydatki 61 milionów, ludność – około 2200 osób. Dla porównania nasze, dwa razy większe gminy mają wydatki na poziomie 40 milionów. Dlaczego nie 100 milionów?

Autorzy opierają się na najnowszych dostępnych danych, przede wszystkim pochodzących z GUS, ale także ze sprawozdań budżetowych samorządów, a także z kilku innych źródeł.

Powiaty jako jednostki nie były uwzględniane.

Autorzy rankingu:

• Paweł Swianiewicz profesor ekonomii, kierownik Zakładu Studiów Społeczno-Ekonomicznych w Instytucie Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu,
• Julita Łukomska adiunkt w Katedrze Rozwoju i Polityki Lokalnej na Wydziale Geografii i Studiów Regionalnych Uniwersytetu Warszawskiego.

Po przejrzeniu wyników spytajcie dlaczego tak mało robią. I dlaczego chwalą się 10 milionami, które uzyskali a nie tym, że nie potrafili ściągnąć 100 milionów.

Pod kategoriami wyjaśnienie jaki zmienne autorzy raportu brali pod uwagę.

 

Kategoria SUKCES FINANSOWY

– zmianę wielkości budżetu w przeliczeniu na 1 mieszkańca w latach 2017–2022. Pod uwagę bierzemy wszystkie potencjalne (tzn. uwzględniające skutki obniżek podatków lokalnych) dochody oprócz dotacji celowych i po odjęciu przekazywanych przez gminy składek na tzw. podatek janosikowy.

Lipsko jako miasto powiatowe – 102 miejsce na 267 miast

Solec nad Wisłą jako miasteczko – 278 miejsce na 631 miasteczek

Chotcza jako gmina wiejska – 129 miejsce na 1513 gmin wiejskich

Ciepielów jako gmina wiejska – 1124 miejsce na 1513 gmin wiejskich

Sienno jako gmina wiejska – 592 miejsce na 1513 gmin wiejskich

Rzeczniów jako gmina wiejska – 777 miejsce na 1513 gmin wiejskich

Kategoria SUKCES EKONOMICZNY

– zmianę odsetka zarejestrowanych bezrobotnych (2017– 2022),
– liczbę nowo zarejestrowanych (w latach 2018–2022) prywatnych podmiotów gospodarczych w przeliczeniu na 1000 mieszkańców,
– liczbę nowo zarejestrowanych (w latach 2018–2022) podmiotów gospodarczych działających w sferze wysokiej techniki oraz usług high-tech w przeliczeniu na 1000 mieszkańców (posłużyliśmy się tu stosowaną przez GUS definicją sfery wysokiej techniki i usług high-tech, ze względu na jej obszerność nie przytaczamy jej tutaj w całości),
– zmianę wielkości dochodów z CIT przeliczonych na mieszkańca w latach 2017–2022,
– zmianę wielkości bazy podatkowej podatku od nieruchomości od osób prawnych w latach 2017–2022 w przeliczeniu na mieszkańca (nowe inwestycje gospodarcze zwiększają powierzchnię nieruchomości objętych tym podatkiem, a zatem zwiększają bazę podatkową);

Lipsko jako miasto powiatowe – 255 miejsce na 267 miast

Solec nad Wisłą jako miasteczko – 624 miejsce na 631 miasteczek

Chotcza jako gmina wiejska – 1355 miejsce na 1513 gmin wiejskich

Ciepielów jako gmina wiejska – 950 miejsce na 1513 gmin wiejskich

Sienno jako gmina wiejska – 1097 miejsce na 1513 gmin wiejskich

Rzeczniów jako gmina wiejska – 1309 miejsce na 1513 gmin wiejskich

Kategoria SUKCES INFRASTRUKTURALNY

– wielkość wydatków finansowanych z dotacji z unijnych programów operacyjnych – łączna kwota z lat 2018–2022 (uwaga: w przypadku miast na prawach powiatu oprócz danych odnoszących się do budżetów samorządowych pod uwagę zostały wzięte informacje pochodzące z przeprowadzanych corocznie przez „Wspólnotę” ankiet odnoszących się do środków pozyskiwanych przez spółki komunalne),
– powierzchnię użytkową nowych mieszkań oddanych do użytku – liczbę metrów kwadratowych w przeliczeniu na 1000 mieszkańców (łącznie w latach 2018–2022),
– przyrost odsetka mieszkańców podłączonych do oczyszczalni ścieków w latach 2017– 2022 (uwaga: wskaźnik został uwzględniony tylko w kategorii miasteczek i gmin wiejskich),
– przyrost odsetka mieszkańców w mieszkaniach podłączonych do kanalizacji komunalnej (w latach 2017–2021) (uwaga: wskaźnik został uwzględniony tylko w kategorii miasteczek i gmin wiejskich),
– przyrost długości ścieżek rowerowych w latach 2017–2022,
– udział odpadów zebranych selektywnie w relacji do ogółu zebranych odpadów komunalnych (dane za rok 2022),
– bilans nasadzeń drzew (suma nasadzeń minus suma ubytków w latach 2018–2022 na km kw.) (uwaga: wskaźnik został uwzględniony tylko w kategorii miast wojewódzkich i innych miast na prawach powiatu);

Lipsko jako miasto powiatowe – 220 miejsce na 267 miast

Solec nad Wisłą jako miasteczko – 23 miejsce na 631 miasteczek

Chotcza jako gmina wiejska – 1269 miejsce na 1513 gmin wiejskich

Ciepielów jako gmina wiejska -993 miejsce na 1513 gmin wiejskich

Sienno jako gmina wiejska – 1310 miejsce na 1513 gmin wiejskich

Rzeczniów jako gmina wiejska – 553 miejsce na 1513 gmin wiejskich

Kategoria SUKCES SPOŁECZNY

– wyniki egzaminu ósmoklasisty w 2022 roku – średnią z egzaminu z języka polskiego i matematyki w sesji głównej (porównanie z danymi sprzed reformy likwidującej gimnazja, gdy uczniowie pisali egzamin szóstoklasisty, okazało się problematyczne, dlatego uwzględniamy tylko dane z ostatniego roku objętego analizą),
– zmianę odsetka dzieci w wieku 1–3 lata objętych opieką żłobkową w latach 2016–2021 (dane obejmują także kluby dziecięce oraz dzieci w wieku 3 lata i młodsze w przedszkolach,
punktach przedszkolnych, zespołach wychowania przedszkolnego oraz w oddziałach przedszkolnych w szkołach podstawowych),
– liczbę mieszkań komunalnych oddanych do użytkowania w przeliczeniu na 10 tysięcy mieszkańców w latach 2018–2022,
– wydatki budżetowe ponoszone na ochronę powietrza atmosferycznego i klimatu (rozdział 90005), ochronę gleby i wód podziemnych (rozdział 90006), zmniejszenie hałasu i wibracji (rozdział 90007) oraz ochronę różnorodności biologicznej i krajobrazu (rozdział 90008) (suma z lat 2018–2022 w przeliczeniu na mieszkańca),
– dopłaty do kosztów funkcjonowania transportu zbiorowego ponoszonych przez budżety samorządowe w przeliczeniu na mieszkańca (suma z lat 2018–2022) (uwaga: wskaźnik został uwzględniony tylko w kategorii miast wojewódzkich i innych miast na prawach powiatu).

Lipsko jako miasto powiatowe – 250 miejsce na 267 miast

Solec nad Wisłą jako miasteczko – 529 miejsce na 631 miasteczek

Chotcza jako gmina wiejska – 1196 miejsce na 1513 gmin wiejskich

Ciepielów jako gmina wiejska – 883 miejsce na 1513 gmin wiejskich

Sienno jako gmina wiejska – 1421 miejsce na 1513 gmin wiejskich

Rzeczniów jako gmina wiejska – 426 miejsce na 1513 gmin wiejskich

PODSUMOWANIE

Końcowy wskaźnik sukcesu jest sumą czterech wskaźników cząstkowych odnoszących się do:

– sukcesu finansowego (związanego z budżetem jednostki samorządowej),
– sukcesu ekonomicznego (wiążącego się ze stanem gospodarki lokalnej),
– sukcesu infrastrukturalnego (odnoszącego się przede wszystkim do komunalnej infrastruktury technicznej),
– sukcesu społecznego (który uwzględnia szeroko rozumiane polityki społeczne, np. wyniki edukacyjne, ale także polityki związane z ochroną środowiska czy lokalnym transportem publicznym).

Lipsko jako miasto powiatowe – 262 miejsce na 267 miast

Solec nad Wisłą jako miasteczko – 621 miejsce na 631 miasteczek

Chotcza jako gmina wiejska – 1260 miejsce na 1513 gmin wiejskich

Ciepielów jako gmina wiejska – 1173 miejsce na 1513 gmin wiejskich

Sienno jako gmina wiejska – 14352 miejsce na 1513 gmin wiejskich

Rzeczniów jako gmina wiejska – 821 miejsce na 1513 gmin wiejskich