Sprawdź, czy dostaniesz powołanie do wojska

Materiał KKW Koalicja Obywatelska

Czas czytania: 10 min.
Listen to this article

Rekordowa liczba powołań do wojska w 2023 r. Kto dostanie?

Materiał KKW Trzecia Droga PSL – PL2050 Szymona Hołowni

Ministerstwo Obrony Narodowej opublikowało liczbę osób, które mogą być powołane w 2023 r. do czynnej służby wojskowej, oraz tych, które mogą pełnić służbę w rezerwie. W sumie wezwanie może dostać 250 tys. żołnierzy rezerwy, o ile nie skończyli 55 lat lub nie pełnią jakiejś ważnej funkcji.

Zgodnie z art. 133 obowiązującej od kwietnia 2022 r. ustawy o obronie ojczyzny, Rada Ministrów ma określać w rozporządzeniu liczbę osób, które mogą być powołane w danym roku kalendarzowym do czynnej służby wojskowej, oraz liczbę osób, które mogą pełnić służbę wojskową w rezerwie w ramach odbywania ćwiczeń wojskowych. Ministerstwo Obrony Narodowej opublikowało właśnie założenia do tego rozporządzenia. Odpowiedzialny za nie jest sam Mariusz Błaszczak, wicepremier i minister obrony narodowej. Jak jednak zapewnił płk Mirosław Bryś, szef Centralnego Wojskowego Centrum Rekrutacji, na ćwiczenia rezerwy trafi minimalna liczba osób bez wcześniejszego przeszkolenia wojskowego, ale po kwalifikacji i z orzeczoną kategorią. Dopytywany o konkretną liczbę, mówił o trzech tys. osób, takich jak lekarze, pielęgniarki, informatycy, kierowcy. Dodał, że limit 200 tys. rezerwowych wzywanych na ćwiczenia jest praktycznie tożsamy z projektami na 2022 r. i 2021 r. W poprzednich dwóch latach, rzeczywiście, limit wynosił 200 tysięcy, jednakże liczba wezwań była nieduża, bo nie ma gdzie koszarować rezerwistów. Co ciekawe, w latach 2009–2012 nie wezwano ani jednego rezerwisty. Obecnie jednak sytuacja jest inna, bo za naszą wschodnią granicą toczy się wojna, dlatego warto wiedzieć, jakie są limity, i co oznaczają.

Limity powołań do wojska w 2023 r.

Zgodnie z założeniami limity w 2023 r. wyniosą:

1) do zawodowej służby wojskowej – do 17 tys. 128 osób, które mogą być powołane do czynnej służby wojskowej w charakterze żołnierza zawodowego, w tym w trakcie kształcenia;

2) na ćwiczenia wojskowe – do 200 tys. żołnierzy rezerwy, w tym 200 z przeznaczeniem na szkolenie w ramach kursów podoficerów i oficerów rezerwy, którzy zajmują lub są przewidziani do wyznaczenia na stanowiska służbowe w strukturach wojennych, na których są wymagane wyższe, niż posiadają obecnie, kwalifikacje wojskowe, a także osób przeniesionych do rezerwy niebędących żołnierzami rezerwy. Ponadto w ramach ww. limitu, planuje się przeznaczyć limit w wysokości 800 według stanu średniorocznego na realizację programu „Legia Akademicka”, ukierunkowanego na studentów – ochotników zainteresowanych odbyciem szkolenia wojskowego realizowanego na bazie szkolnictwa wojskowego we współpracy z uczelniami cywilnymi;

3) do aktywnej rezerwy – do 10 tys. żołnierzy rezerwy pełniących służbę, na podstawie powołania na czas nieokreślony, raz na kwartał jednorazowo przez co najmniej 2 dni w czasie wolnym od pracy oraz jednorazowo przez 14 dni, jak również w inne dni, stosownie do potrzeb Sił Zbrojnych, po uzgodnieniu z żołnierzem AR lub na jego wniosek oraz w dni, w których został wezwany do natychmiastowego stawiennictwa;

4) dobrowolnej zasadniczej służby wojskowej — do 28 tys. 580 osób, w tym osoby w trakcie kształcenia, które nie odbywały dotychczas czynnej służby wojskowej oraz osoby przeniesione do rezerwy, niebędące żołnierzami rezerwy (osoby po kwalifikacji wojskowej), ochotnicy niezależnie od posiadanych kwalifikacji i wykształcenia, jeżeli ukończyli co najmniej osiemnaście lat życia; osoby, które spełniły obowiązek służby wojskowej w innym kraju; osoby, które stale zamieszkując za granicą, wróciły do kraju i meldują się na pobyt stały;

5) do terytorialnej służby wojskowej – do 38 tys. żołnierzy rezerwy oraz osób, które mają uregulowany stosunek do służby wojskowej.

MON wyjaśnia, że zapisane w projekcie rozporządzenia wielkości limitów osobowych uwzględniają liczbę osób, które w 2023 r. mogą być powołane do czynnej służby wojskowej. Jednocześnie przedmiotowe wartości stanowią górny, nieprzekraczalny limit i nie oznaczają bezwzględnej realizacji przedłożonych propozycji.

Kto może zostać powołany na ćwiczenia wojskowe

Centralne Wojskowe Centrum Rekrutacji (CWCR) doprecyzował, że w 2023 r. powołania na ćwiczenia wojskowe będą dotyczyły głównie osób, którym zostały nadane przydziały mobilizacyjne.

Liczba „do 200 tysięcy” powoływanych na ćwiczenia, w porównaniu z 2022 r., nie zmieniła się i nie oznacza ona bezwzględnej realizacji.

– dodali.

I wyjaśnili, że:

[…] powołując na ćwiczenia osoby z pasywnej rezerwy, w niewielkim stopniu sięgamy po potencjał osób, które posiadają pożądane, przydatne kwalifikacje na potrzeby Wojsko Polskie, a nie odbyły wcześniej szkolenia wojskowego.

CWCR wyjaśnia, że zgodnie z ustawą o obronie ojczyzny ćwiczenia wojskowe odbywają żołnierze pasywnej rezerwy, czyli osoby, które mają uregulowany stosunek do służby wojskowej, ale nie pełnią innego rodzaju służby wojskowej, nie podlegają militaryzacji oraz nie ukończyły 55. roku życia (w przypadku osób posiadających stopień podoficerski lub oficerski – 63. roku życia). Warto pamiętać, że do kwietnia 2022 r. rezerwa była jedna. Tworzyli ją i ci, którzy z wojskiem nie mieli do czynienia – przeszli kwalifikację wojskową, ale nie odbyli przeszkolenia wojskowego i nie złożyli przysięgi, i byli wojskowi, ochotnicy po służbie przygotowawczej, żołnierze Narodowych Sił Rezerwowych. Od 23 kwietnia mamy dwie rezerwy: pasywną i aktywną (RA i RP). Aktywna jest dla ludzi po szkoleniu wojskowym, którzy dalej chcą nosić broń. Rezerwę pasywną tworzą przede wszystkim osoby, które:

  • przeszły kwalifikację wojskową (czyli mają określoną kategorię zdolności do służby wojskowej), ale nie odbyli czynnej służby wojskowej i nie złożyli przysięgi;
  • mają jakikolwiek kurs wojskowy (np. dwutygodniowy w WOT, lub miesięczny w dobrowolnej zasadniczej służbie wojskowej), ale nie złożyły przysięgi wojskowej,
  • złożyły przysięgę wojskową, mają uregulowany stosunek do służby wojskowej, nie pełnią innego rodzaju służby wojskowej i nie są zainteresowane służbą w wojsku (choć normalnie to oni powinni tworzyć rezerwę aktywną).

Jak zauważa Jarosław Wolski, publicysta zajmujący się wojskiem, Wojskowe Centra Rekrutacji mogą powołać na 30-dniowe ćwiczenia ludzi, którzy na komisji dostali kat. „A”, ale zasadniczej służby wojskowej nigdy nie odbyli.

Ratunku przed tym nie ma.

– pisze na Twitterze.

Bo jak wyjaśnia CWCR:

W myśl ustawy o obronie ojczyzny (Art. 2 pkt. 36) pod pojęciem uregulowany stosunek do służby wojskowej należy rozumieć nadanie danej osobie kategorii zdolności do służby wojskowej i przeniesienie jej do pasywnej rezerwy.

Ćwiczenia odbywają w jednostkach wojskowych i związkach albo jednostkach organizacyjnych podległych ministrowi obrony narodowej oraz przez niego nadzorowanych (lub w innych podmiotach wskazanych przez niego). Mogą polegać na udziale w zwalczaniu klęsk żywiołowych i likwidacji ich skutków, w akcjach poszukiwawczych oraz ratowaniu życia ludzkiego.

Rezerwiści pasywni są powoływani na ćwiczenia:

  • jednodniowe;
  • krótkotrwałe – trwające nieprzerwanie do 30 dni;
  • długotrwałe – trwające nieprzerwanie do 90 dni;
  • rotacyjne – trwające łącznie do 30 dni i odbywane z przerwami w określonych dniach w ciągu danego roku kalendarzowego

Łącznie czas trwania ćwiczeń żołnierza pasywnej rezerwy nie może przekraczać 90 dni w ciągu roku, przy czym ćwiczenia trwające do 24 godzin może on odbywać nie więcej niż trzy razy w roku, a pozostałe — raz w roku. Limitu tego nie stosuje się do działań związanych ze zwalczaniem klęsk żywiołowych i likwidacji ich skutków, akcjami poszukiwawczymi oraz ratowania życia ludzkiego. Co ciekawe, duchowni z wyjątkiem wybieranych na określoną kadencję, oraz członkowie zakonów mogą być powoływani do odbywania ćwiczeń wojskowych tylko w celu przeszkolenia do pełnienia funkcji kapelana wojskowego, za zgodą właściwego przełożonego kościelnego.

Okres ich trwania, rodzaj, termin rozpoczęcia i zakończenia określa minister obrony narodowej w rozporządzeniu. Doprecyzuje w nim:

  • sposób powoływania na ćwiczenia;
  • kategorie osób powoływanych, uwzględniając ich wiek lub posiadane przez nich kwalifikacje albo uprawnienia;
  • cel wprowadzania ćwiczeń oraz konieczność zapewnienia efektywnego ich odbywania.

Jak informuje na swojej stronie Wojskowe Centrum Rekrutacji w Rybniku, powołanie na ćwiczenia wojskowe następuje w trybie:

  • natychmiastowego stawiennictwa;
  • zwykłym;
  • ochotniczym, na wniosek osoby.

Długie ćwiczenia, co z wynagrodzeniem

Ćwiczenia dla rezerwistów mogą się odbywać w ich dniach pracy. Pracodawca będzie musiał udzielić powołanym na ćwiczenia urlopu bezpłatnego. Jeśli wezwanie jest w trybie zwykłym lub ochotniczym, urlop udzielany jest na wniosek rezerwisty, jeśli w trybie natychmiastowego stawiennictwa — na podstawie zawiadomienia szefa wojskowego centrum rekrutacji. W czasie trwania urlopu bezpłatnego, pracownik, zgodnie z art. 305 ustawy, zachowuje wszystkie uprawnienia wynikające ze stosunku pracy, z wyjątkiem wynagrodzenia. Za to na każdy dzień ćwiczeń wojskowych rezerwistom przysługuje od wojska uposażenie zasadnicze. Dzienne uposażenie zasadnicze żołnierza niezawodowego wynosi od 2,85 do 13,40 proc. najniższego uposażenia zasadniczego żołnierza, które określa rozporządzenie ministra obrony narodowej 10 lipca 2022 r. w sprawie stawek uposażenia zasadniczego żołnierzy zawodowych. Zgodnie z nim najniższe wynosi obecnie 4560 zł. To zaś oznacza, że dzienne uposażenie wynosi przykładowo:

  • 129,96 zł dla szeregowego (4560 zł × 2,85 proc.);
  • 151,12 zł dla kaprala (4650 zł x 3,25 proc.);
  • 157,32 zł dla sierżanta (4560 zł × 3,45 proc.);
  • 191,52 zł dla podporucznika (4560 × 4,20 proc).

Zatem szeregowiec za 30-dniowe szkolenie weźmie 3 898,80 zł. Jednak jeśli stawka dzienna utraconego wynagrodzenia za pracę przewyższa stawkę dzienną uposażeni rezerwiście, który nie otrzymał od pracodawcy wynagrodzenia za okres odbywania ćwiczeń wojskowych, przysługuje świadczenie rekompensujące. Rezerwista za każdy dzień służby otrzyma 1/22 całkowitego, uzyskiwanego miesięcznego wynagrodzenia brutto lub dochodu. W przypadku prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą, bierze się dochód z miesiąca poprzedzającego ćwiczenia. Obowiązuje jednak górny limit wypłat. Dzienna stawka świadczenia nie może być wyższa od 1/22 dwuipółkrotnego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw obowiązującego w roku poprzedzającym pełnienie służby. Świadczenie ustala i wypłaca dowódca jednostki wojskowej, w której powołany pełni służbę w ciągu 30 dni od złożenia wniosku. Jego kwotę pomniejsza się o żołd.

Szkolenie chroni przed zwolnieniem

Co ważne, pracownikowi powołanemu do ćwiczeń wojskowych pracodawca nie ma prawa wręczyć wypowiedzenia ani inaczej rozwiązać z nim stosunku pracy – od chwili doręczenia zatrudnionemu karty powołania na ćwiczenia do chwili ich zakończenia. Wypowiedzenie wręczone przed doręczeniem karty powołania staje się bezskuteczne. Stosunek pracy wolno rozwiązać tylko na żądanie osoby wezwanej. Umowa o pracę na czas określony kończy się jednak z upływem terminu, na jaki została zawarta – choćby przypadł on podczas ćwiczeń wojskowych. Ta szczególna ochrona zatrudnienia nie obejmuje pracownika powołanego na 1-dniowe ćwiczenia wojskowe.

Ponadto na wniosek pracownika, pracodawca jest obowiązany udzielić mu zwolnienia od pracy bez zachowania prawa do wynagrodzenia na 2 dni.

Od powołania można się odwołać, ale to nie wstrzymuje decyzji

CWCR precyzuje, że wezwanie do Wojskowego Centrum Rekrutacji nie jest jednoznaczne z wydaniem decyzji o powołaniu na ćwiczenie. Dopiero po upewnieniu się, że wytypowana osoba spełnia warunki powołania, jest wydawana decyzja o powołaniu na ćwiczenia. Powołanie na ćwiczenia wojskowe jest realizowane w formie decyzji administracyjnej. Decyzja to mówiąc potocznie karta powołania, która powinna być doręczona żołnierzowi rezerwy nie później niż na 14 dni przed dniem stawienia się do czynnej służby wojskowej określonym w tej karcie.

Terminu 14- dniowego w doręczeniu karty powołania nie stosuje się, jeżeli:

  • ćwiczenie wojskowe jest przeprowadzane w trybie natychmiastowego stawiennictwa;
  • żołnierz rezerwy nie stawił się bez uzasadnionej przyczyny na wezwanie szefa wojskowego centrum rekrutacji w celu powołania do odbycia ćwiczenia wojskowego;
  • powołanie następuje w trybie ochotniczym, na wniosek żołnierza rezerwy.

Od decyzji przysługuje odwołanie na zasadach określonych w Kodeksie Postępowania Administracyjnego. Zgodnie z nim, na odwołanie się jest 14 dni do szefa Wojskowego Centrum Rekrutacji, który ją wydał. Następnie można odwołać się do organu wyższej instancji, składane za pośrednictwem szefa Wojskowego Centrum Rekrutacji w terminie czternastu dni od dnia jej doręczenia.

UWAGA! Wniesienie odwołania nie wstrzymuje jednak wykonania decyzji.

Powołani na ćwiczenia wojskowe są obowiązani stawić się do służby w określonym w karcie powołania terminie i miejscu. Stają się oni żołnierzami w czynnej służbie wojskowej z chwilą stawienia się do tej służby w określonym miejscu. W razie niestawienia się powołanego do czynnej służby wojskowej bez uzasadnionej przyczyny, z wyjątkiem ćwiczeń wojskowych rotacyjnych, starosta (prezydent miasta na prawach powiatu) właściwy ze względu na miejsce pobytu stałego lub pobytu czasowego trwającego ponad trzy miesiące, na wniosek szefa wojskowego centrum rekrutacji, zarządza przymusowe doprowadzenie powołanego przez policję do wskazanej jednostki wojskowej, w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.

Jak wyjaśnia CWCR, realizatorem ćwiczeń jest dowódca jednostki i to on określa szczegółowy sposób odbywania ćwiczeń, wyznacza zadania, wyjaśnia, na czym będzie polegała służba żołnierza, itp.)

Kara za niestawienie

Z wojskiem jednak lepiej nie zadzierać. Zgodnie z art. 682 ustawy o obronie ojczyzny, kto:

  • będąc żołnierzem pasywnej rezerwy, nie zgłasza się w określonym terminie i miejscu na ćwiczenia wojskowe trwające do dwudziestu czterech godzin;
  • będąc przeznaczonym do szkolenia lub ćwiczeń wojskowych, nie zgłasza się w określonym terminie i miejscu do tej służby;
  • posiadając przydział organizacyjno-mobilizacyjny do jednostki przewidzianej do militaryzacji, nie zgłasza się w określonym terminie i miejscu do służby w tej jednostce, podlega karze aresztu albo grzywny.

Komu powołanie nie grozi

Na ćwiczenia wojskowe żołnierzy pasywnej rezerwy nie powołuje się osób, które są wyłączone od obowiązku pełnienia służby wojskowej w razie ogłoszenia mobilizacji i w czasie wojny lub:

  • prowadzą własną kampanię wyborczą w przypadku kandydowania do Sejmu, Senatu, Parlamentu Europejskiego lub organów samorządu terytorialnego (w czasie jej trwania);
  • zostały wybrane na posła, w tym do Parlamentu Europejskiego, albo senatora – w czasie trwania kadencji;
  • pełnią funkcję organów jednostek samorządu terytorialnego (np. burmistrza, wójta) albo sprawują mandat radnego;
  • zajmują kierownicze stanowiska w urzędach administracji rządowej;
  • zostały przeznaczone do odbycia służby zastępczej lub odbyły tę służbę.

Źródło: Business Insider.

Catering Zacisze


 

 

Bądź pierwszy, który skomentuje ten wpis

Dodaj komentarz

Twój adres email nie zostanie opublikowany.