RIO masakruje Rzeczniów

Uchwała Nr 1.30.2024
Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Warszawie
z dnia 3 stycznia 2024 r.
w sprawie orzeczenia nieważności uchwały Nr LXII.341.2023 Rady Gminy Rzeczniów z dnia
28 listopada 2023 r. w sprawie zasad udzielania dotacji na prace konserwatorskie,
restauratorskie lub roboty budowlane przy zabytkach wpisanych do rejestru zabytków lub
znajdujących się w gminnej ewidencji zabytków, położonych na terenie Gminy Rzeczniów

Kolegium Regionalnej
Izby Obrachunkowej w Warszawie uchwala, co następuje:

Orzeka o nieważności uchwały Nr LXII/341/2023 Rady Gminy Rzeczniów.

Poniżej tylko skróty z uchwały. Cała uchwała dostępna na samym dole.

• W ocenie Kolegium Izby postanowienia te stanowią nieuprawnioną modyfikację art. 71 ust. 1 ustawy
  z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami, który wskazuje, iż w zakresie
  sprawowania opieki nad zabytkami osoba fizyczna lub jednostka organizacyjna posiadająca tytuł
  prawny do zabytku wynikający z prawa własności, użytkowania wieczystego, trwałego zarządu,
  ograniczonego prawa rzeczowego albo stosunku zobowiązaniowego finansuje prowadzenie prac
  konserwatorskich, restauratorskich i robót budowlanych przy tym zabytku
• Rada Gminy Rzeczniów – w § 2 Załącznika Nr 1 do badanej uchwały – odmiennie określiła krąg
  podmiotów uprawnionych do ubiegania się o udzielenie dotacji z budżetu Gminy Rzeczniów, ustalając,
  że o dotację może ubiegać się także posiadacz zabytku, nie przypisując jednak w tym przypadku tytułu
  własności. Rada Gminy Rzeczniów pominęła także – przy ustalaniu tytułów prawnych do zabytków –
  tytuł prawny wynikający z prawa własności. Zapisy takie stanowią modyfikację przepisów aktu wyższego
  rzędu.
• W ramach kompetencji określonej w art. 81 ust. 1 ustawy o ochronie zabytków
  i opiece nad zabytkami, Rada Gminy Rzeczniów nie posiadała uprawnień do odmiennego określenia
  kręgu podmiotów mogących ubiegać się o dotacje, niż ustalony w art. 71 ust. 1 tej ustawy, w związku
  z czym zapis § 2 Załącznika Nr 1 do badanej uchwały w sposób istotny narusza art. 71 ust. 1 i art. 81
  ust. 1 ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami.
• W związku z powyższym, Rada Gminy
  Rzeczniów dokonała nieuprawnionej modyfikacji ww. przepisu. Skoro przepis ustawowy określa,
  w jakich przypadkach dotacja może być udzielona do wysokości 100%, to organ stanowiący nie może
  w odmienny sposób regulować powyższej kwestii.
• Postanowienia badanej uchwały w przytoczonym zakresie nie dotyczą zasad przyznawania
  dotacji, lecz treści odrębnej uchwały Rady Gminy Rzeczniów i tym samym wykraczają poza
  upoważnienie ustawowe.
• Reasumując, badając zgodność z prawem przedmiotowej uchwały, Kolegium Izby stwierdza, że
  modyfikacja treści art. 71 ust. 1 ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami w § 2 Załącznika
  Nr 1, przesądza o dotknięciu badanej uchwały wadą nieważności, w świetle art. 91 ust. 1 ustawy
  o samorządzie gminnym.